Tütünden yapılan sigaranın içinde takriben 4000 kimyasal madde bulunmaktadır. Nikotin, toluen, kadmiyum, katran, aseton, karbon, amonyak, naftalin, piren, üretan, formaldehit DDT vb. bu maddelerden en zararlılarıdır.Tütünün içersinde bulunan ve bağımlılık yapan esas madde nikotindir. Tütün nasıl tüketilirse tüketilsin nikotin direk kana karışır. Sigara dumanının içe çekilmesiyle nikotin çok kısa bir zaman içerisinde beyni tetikler.
Sigaranın içersindeki aktif madde olan nikotin, tütün bitkisinin kuru yapraklarından elde edilir. Nikotin merkezi sinir sisteminde uyarıcı etkide bulunur. Aşırı dozda alındığında titremeye sebep olur, kan basıncını yükseltir, çarpıntı yapar. Sigara, bağımlısı insanlarda akciğer kanserine, yüksek tansiyona, bronşiyal astıma, üst solunum yolu enfeksiyonlarına, kalp ve damar hastalıklarına, mide-bağırsak bozukluklarına, şiddetli baş ağrılarına sebep olur. Ayrıca nikotin ağız içi dokulara da zarar verir.
Sigara; akciğer, ağız, gırtlak, mide, böbrek, idrar yolu ve pankreasta kanser olmasında etkilidir. Çünkü hücre yapısını bozar. Solunum yollarında astım ve diğer bazı hastalıkların oluşmasında da sigaranın önemli etkisi bulunmaktadır. Sigarayı ağızlıkla içmek veya içine çekmemek çok az da olsa etkiyi azaltır. Ancak yinede uzun zaman içerisinde solunum sistemi üzerinde olumsuz etkisini gösterir.
Sigara; dolaşım sistemi üzerinde de önemli hasarlar meydana getirir. Damar yapısının bozulmasına, kanda artan zehirli maddeler sebebiyle kalpte çarpıntıya neden olur. Kalp krizi riskini çoğaltır. Beyinde kan dolaşımı bozukluğuna neden olur.
Sigara midenin çalışmasını etkileyerek bazı sindirim sistemi hastalıklarına sebep olmaktadır.
Sigara sözü edilen rahatsızlıklarla birlikte hamile bayanlar için de büyük tehlike oluşturmaktadır. Ölü doğumlara, düşük ağırlıklı bebeklerin doğumuna sebep olmaktadır. Ayrıca sigara kullanan annelerin bebeklerinde zeka geriliği riski de oldukça yüksektir. Sigara erkek ve kadınlarda üreme organlarını olumsuz etkileyerek kısırlığa da sebep olabilir.
Yapılan araştırmalara göre akciğer kanserinin %85'i, kronik bronşitin %75'i, kalp hastalıklarının %25'i, sigaradan kaynaklanmaktadır. 100.000 kişilik bir nüfusta hiç sigara içmeyenlerin kansere yakalanma oranı %3-4 iken sigara içenlerde bu oran çok daha fazladır.
Nikotin kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan zararların bilinmesine rağmen ergenlik süresinde sigara içenlerin sayısı hızla çoğalmaktadır. Bunun sebebi yetişkinler gibi davranma arzusudur. Sigara içen anne babanın çocuklarında kullanıma yönelik eğilim anne babası sigara içmeyen çocuklara göre daha çoktur.
Genelde sigara kullanımı ergenlik çağında başlar. Sigara bağımlılığının seyri insandan insana göre değişmektedir. Bazı insanlar sürekli sigarayı bırakma eğilimindedirler. Bazı insanlar yoksunluk sendromunun belirtilerine rağmen sigarayı bırakırlar. Bazı insanlar da her türlü zararı bilmelerine rağmen sigarayı kullanmaya devam eder.
Yoksunluk Sendromu, sigarayı tamamen bıraktıktan veya azatlıktan sonra ortaya çıkabilir. Bu sendrom birkaç gün yada birkaç hafta sürebilir. Bazı insanlarda daha uzun süreli olabilir.
